30. Pozostałe instrumenty pochodne
Roczny Online
2020
Zasady rachunkowości
W ramach swojej działalności Grupa Kapitałowa wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe służące do celów zarządzania ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością. Najczęściej wykorzystywanymi instrumentami pochodnymi w działalności Grupy Kapitałowej są: IRS, CIRS, FX Swap, opcje, commodity swap, FRA, Forward i Futures. Pochodne instrumenty finansowe ujmowane są w wartości godziwej począwszy od dnia zawarcia transakcji. Instrument pochodny jest prezentowany w pozycji „Pozostałe instrumenty pochodne” jako aktywo, jeśli jego wartość godziwa jest dodatnia albo zobowiązanie jeżeli jego wartość godziwa jest ujemna.
Grupa Kapitałowa zalicza zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych niezakwalifikowanych do rachunkowości zabezpieczeń oraz wynik z rozliczenia tych instrumentów do wyniku na instrumentach finansowych albo do wyniku z pozycji wymiany, w zależności od rodzaju instrumentu.
Szacunki i oceny
Wartość godziwą nieopcyjnych instrumentów pochodnych wyznacza się stosując modele wyceny bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych możliwych do otrzymania z danego instrumentu finansowego. Stosowane przez Grupę Kapitałową techniki wyceny nieopcyjnych instrumentów pochodnych opierają się na krzywych dochodowości konstruowanych na podstawie dostępnych danych rynkowych (stawki depozytów na rynku międzybankowym, kwotowania transakcji IRS). Opcje wyceniane są przy użyciu modeli wyceny opcji. Zmienne oraz założenia używane do wyceny obejmują, w miarę dostępności, dane pochodzące z możliwych do obserwacji rynków.
Wartość godziwa instrumentów pochodnych uwzględnia własne ryzyko kredytowe DVA (debit value adjustment), jak i ryzyko kredytowe kontrahenta CVA (credit value adjustment). Proces kalkulacji korekt CVA i DVA obejmuje wybór metody wyznaczenia spreadu na ryzyko kredytowe kontrahenta lub Grupy Kapitałowej (np. metoda ceny rynkowej oparta na płynnych notowaniach cen instrumentów dłużnych wyemitowanych przez kontrahenta, metoda spreadu implikowanego z kontraktów Credit Default Swap), oszacowanie prawdopodobieństwa niewypłacalności kontrahenta lub Grupy Kapitałowej oraz stopy odzysku, a także wyliczenie wysokości korekt CVA i DVA.
Informacje finansowe
POZOSTAŁE INSTRUMENTY POCHODNE – RODZAJ KONTRAKTU | 31.12.2020 | 31.12.2019 | ||
Aktywa | Zobowiązania | Aktywa | Zobowiązania | |
IRS | 3 178 | 3 405 | 1 523 | 1 624 |
CIRS | 652 | 978 | 151 | 145 |
FX Swap | 358 | 314 | 217 | 186 |
Opcje | 260 | 383 | 312 | 336 |
Commodity swap | 411 | 408 | 287 | 283 |
FRA | 4 | 3 | 1 | 1 |
Forward | 312 | 293 | 304 | 348 |
Futures | – | – | – | 1 |
Commodity Forward | 326 | 320 | – | – |
Razem | 5 501 | 6 104 | 2 795 | 2 924 |
31.12.2020 | 31.12.2019 | |
wartość korekty z tytułu CVA i DVA | (16) | (9) |
WARTOŚCI NOMINALNE INSTRUMENTÓW BAZOWYCH (RAZEM KUPNO I SPRZEDAŻ) pozostałe instrumenty pochodne | ||||||
31.12.2020 | do 1 miesiąca | powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
powyżej 1 roku do 5 lat |
powyżej 5 lat |
Razem |
IRS | 13 198 | 14 716 | 77 592 | 232 784 | 38 398 | 376 688 |
Zakup |
6 599 | 7 358 | 38 796 | 116 392 | 19 199 | 188 344 |
Sprzedaż |
6 599 | 7 358 | 38 796 | 116 392 | 19 199 | 188 344 |
CIRS | – | – | 13 662 | 37 161 | 7 546 | 58 369 |
Zakup |
– | – | 6 831 | 18 577 | 3 772 | 29 180 |
Sprzedaż |
– | – | 6 831 | 18 584 | 3 774 | 29 189 |
FX Swap | 27 650 | 12 919 | 9 428 | 5 373 | – | 55 370 |
Zakup walut |
13 893 | 6 457 | 4 674 | 2 697 | – | 27 721 |
Sprzedaż walut |
13 757 | 6 462 | 4 754 | 2 676 | – | 27 649 |
Opcje | 5 154 | 9 685 | 25 008 | 10 345 | 1 | 50 193 |
Zakup |
2 589 | 4 838 | 12 435 | 5 170 | – | 25 032 |
Sprzedaż |
2 565 | 4 847 | 12 573 | 5 175 | 1 | 25 161 |
FRA | – | – | 17 829 | 819 | – | 18 648 |
Zakup |
– | – | 8 678 | 581 | – | 9 259 |
Sprzedaż |
– | – | 9 151 | 238 | – | 9 389 |
Forward | 6 513 | 14 387 | 18 566 | 7 954 | 47 | 47 467 |
Zakup walut |
3 271 | 7 168 | 9 281 | 3 985 | 23 | 23 728 |
Sprzedaż walut |
3 242 | 7 219 | 9 285 | 3 969 | 24 | 23 739 |
Inne, w tym Commodity swap i Futures (w tym na indeks giełdowy) | 701 | 1 299 | 3 661 | 1 133 | 434 | 7 228 |
Zakup |
351 | 650 | 1 832 | 567 | 233 | 3 633 |
Sprzedaż |
350 | 649 | 1 829 | 566 | 201 | 3 595 |
Razem | 53 216 | 53 006 | 165 746 | 295 569 | 46 426 | 613 963 |
WARTOŚCI NOMINALNE INSTRUMENTÓW BAZOWYCH (RAZEM KUPNO I SPRZEDAŻ) pozostałe instrumenty pochodne | ||||||
31.12.2019 | do 1 miesiąca | powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
powyżej 1 roku do 5 lat |
powyżej 5 lat |
Razem |
IRS | 7 204 | 40 152 | 187 598 | 206 124 | 39 435 | 480 513 |
Zakup |
3 602 | 20 076 | 93 799 | 103 062 | 19 718 | 240 257 |
Sprzedaż |
3 602 | 20 076 | 93 799 | 103 062 | 19 717 | 240 256 |
CIRS | 1 386 | 406 | 4 248 | 70 580 | 7 554 | 84 174 |
Zakup |
694 | 191 | 2 019 | 38 160 | 3 772 | 44 836 |
Sprzedaż |
692 | 215 | 2 229 | 32 420 | 3 782 | 39 338 |
FX Swap | 21 328 | 8 336 | 13 663 | 5 211 | – | 48 538 |
Zakup walut |
10 659 | 4 161 | 6 846 | 2 639 | – | 24 305 |
Sprzedaż walut |
10 669 | 4 175 | 6 817 | 2 572 | – | 24 233 |
Opcje | 6 263 | 12 743 | 37 545 | 11 845 | 1 | 68 397 |
Zakup |
3 108 | 6 432 | 18 576 | 5 849 | – | 33 965 |
Sprzedaż |
3 155 | 6 311 | 18 969 | 5 996 | 1 | 34 432 |
FRA | – | – | 22 211 | 1 000 | – | 23 211 |
Zakup |
– | – | 12 397 | 500 | – | 12 897 |
Sprzedaż |
– | – | 9 814 | 500 | – | 10 314 |
Forward | 7 601 | 13 160 | 24 650 | 12 634 | – | 58 045 |
Zakup walut |
3 795 | 6 588 | 12 316 | 6 305 | – | 29 004 |
Sprzedaż walut |
3 806 | 6 572 | 12 334 | 6 329 | – | 29 041 |
Inne, w tym Commodity swap i Futures (w tym na indeks giełdowy) | 824 | 1 348 | 1 924 | 614 | – | 4 710 |
Zakup |
518 | 683 | 962 | 307 | – | 2 470 |
Sprzedaż |
306 | 665 | 962 | 307 | – | 2 240 |
Razem | 44 606 | 76 145 | 291 839 | 308 008 | 46 990 | 767 588 |
Kalkulacja szacunków
Grupa Kapitałowa przeprowadziła symulację w celu ustalenia możliwego wpływu zmian krzywych dochodowości na wycenę transakcji.
SZACUNKOWA ZMIANA WYCENY POZOSTAŁYCH INSTRUMENTÓW POCHODNYCH PRZY PRZESUNIĘCIU RÓWNOLEGŁYM KRZYWYCH DOCHODOWOŚCI O: | 31.12.2020 | 31.12.2019 | ||
scenariusz +50bp |
scenariusz -50bp | scenariusz +50bp | scenariusz -50bp | |
IRS | (523) | 528 | (182) | 183 |
CIRS | (159) | 161 | (219) | 222 |
pozostałe instrumenty | (4) | 4 | (2) | 2 |
Razem | (686) | 693 | (403) | 407 |