13. Informacje dotyczące segmentów działalności
Roczny Online
2020
Grupa Kapitałowa prowadzi działalność biznesową w ramach segmentów oferujących określone produkty i usługi adresowane do określonych grup klientów. Sposób podziału segmentów działalności zapewnia spójność z modelem zarządzania sprzedażą i oferowania klientom kompleksowej oferty produktowej, która obejmuje zarówno tradycyjne produkty bankowe, jak również bardziej złożone produkty o charakterze inwestycyjnym oraz usługi świadczone przez spółki Grupy Kapitałowej.
Przedstawiona poniżej nota segmentacyjna jest ujmowana w wewnętrznym systemie sprawozdawczym, tj. informacjach przekazywanych Zarządowi PKO Banku Polskiego SA służących do oceny osiąganych wyników oraz alokacji zasobów.
Prezentowane poniżej zestawienie wyników segmentów odzwierciedla wewnętrzną strukturę organizacyjną Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.
Działalność Grupy Kapitałowej obejmuje trzy podstawowe segmenty sprawozdawcze:
Segment detaliczny | Segment detaliczny oferuje pełen zakres obsługi osób prywatnych w ramach bankowości detalicznej i prywatnej oraz bankowości hipotecznej. Ponadto obejmuje transakcje dokonywane z osobami prawnymi, tj. firmami i przedsiębiorstwami. Do produktów i usług oferowanych klientom tego segmentu należą m.in.: rachunki bieżące, rachunki oszczędnościowe, lokaty terminowe, usługi private banking, produkty ubezpieczeniowe i inwestycyjno-ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne, karty kredytowe i debetowe, usługi bankowości elektronicznej i mobilnej. W zakresie finansowania segment obejmuje kredyty konsumpcyjne, kredyty hipoteczne, w tym oferowane przez PKO Bank Hipoteczny SA, a także kredyty gospodarcze dla firm i przedsiębiorstw, deweloperów, spółdzielni i zarządców nieruchomości oraz leasing i faktoring oferowany przez Grupę Kapitałową PKO Leasing SA. Wyniki segmentu detalicznego obejmują ponadto wyniki spółek: PKO TFI SA, PKO BP BANKOWY PTE SA, PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA, PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA, PKO BP Finat sp. z o.o. oraz ZenCard sp. z o.o. (spółka przejęta przez PKO BP Finat sp.z.o.o. 31 lipca 2020 roku). |
Segment korporacyjny i inwestycyjny | Segment korporacyjny i inwestycyjny obejmuje transakcje dokonywane z dużymi klientami korporacyjnymi i instytucjami finansowymi. Segment ten obejmuje m.in. następujące produkty i usługi: prowadzenie rachunków bieżących i lokat terminowych, usługi cash management i trade finance, przechowywanie papierów wartościowych, produkty walutowe i pochodne, kredyty gospodarcze oraz leasing i faktoring oferowany przez Grupę Kapitałową PKO Leasing SA. W ramach tego segmentu PKO Bank Polski SA zawiera również samodzielnie lub w konsorcjum z innymi bankami umowy finansowania dużych projektów w formie kredytów oraz emisji nieskarbowych papierów wartościowych. Ponadto segment obejmuje działalność własną, tj. działalność inwestycyjną, działalność maklerską, transakcje międzybankowe, instrumentami pochodnymi i dłużnymi papierami wartościowymi. Wyniki segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego obejmują także wyniki spółek prowadzących działalność na Ukrainie, przede wszystkim KREDOBANK SA, spółek prowadzących usługi technologiczne, działalność deweloperską i świadczące usługi zarządzania nieruchomościami oraz fundusze zajmujące się lokowaniem środków zebranych od uczestników. |
Centrum transferowe i pozostały | Centrum transferowe i pozostały obejmuje wynik z tytułu wewnętrznych rozliczeń cen transferowych funduszy, wynik na inwestycyjnym portfelu dłużnych papierów wartościowych Banku, wynik z długoterminowych źródeł finansowania, wynik pozycji zaklasyfikowanych do rachunkowości zabezpieczeń oraz wyniki nieprzypisane do pozostałych segmentów. Wewnętrzny transfer funduszy oparty jest o stawki transferowe bazujące na stopach rynkowych. Długoterminowe finansowanie zewnętrzne obejmuje emisje papierów wartościowych, w tym emisje listów zastawnych, zobowiązania podporządkowane oraz kredyty otrzymane od instytucji finansowych. W ramach tego segmentu prezentowane są wyniki spółki PKO Finance AB. |
Opis zasad stosowanych przy podziale na segmenty działalności
Nota segmentacyjna została sporządzona na bazie wewnętrznego systemu sprawozdawczego, tj. informacji przekazywanych Zarządowi PKO Banku Polskiego SA, które służą do oceny osiąganych wyników oraz alokacji zasobów.
Zasady identyfikacji przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań stosowane w raporcie segmentacyjnym są zgodne z zasadami rachunkowości opisanymi w niniejszym sprawozdaniu. Prezentowane aktywa i zobowiązania segmentu są aktywami i zobowiązaniami operacyjnymi wykorzystywanymi przez segment w działalności operacyjnej. Wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów dla poszczególnych segmentów oparte są o wewnętrzne informacje zarządcze. W wynikach, aktywach i zobowiązaniach segmentów wykazywane są także pozycje, które da się przypisać na podstawie racjonalnych przesłanek. Na tej podstawie w segmentach ujmowany jest wpływ istotnych zdarzeń o charakterze jednorazowym, takich jak ujemna wartości firmy powstała na nabyciu spółki, odpisy z tytułu utraty wartości firmy, odpisy z tytułu utraty wartości jednostek stowarzyszonych, koszt ryzyka prawnego portfela kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych.
Udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć, zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli, obciążenie z tytułu podatku dochodowego w zakresie prezentacji wyniku oraz aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego, zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego oraz rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego w zakresie prezentacji sprawozdania z sytuacji finansowej zostały ujęte na poziomie Grupy (aktywa i zobowiązania niealokowane).
Grupa Kapitałowa rozlicza transakcje między segmentami w taki sposób, jakby dotyczyły one podmiotów niepowiązanych, przy zastosowaniu wewnętrznych stawek rozliczeniowych opartych na stawkach rynkowych dla danej waluty oraz terminie wymagalności/zapadalności z uwzględnieniem marż płynności. Transakcje pomiędzy segmentami odbywają się na normalnych, komercyjnych warunkach.
W 2020 roku Grupa Kapitałowa wprowadziła następujące zmiany w sposobie ustalania wyniku zarządczego segmentów działalności:
- wprowadzenie alokacji korzyści z reinwestowania kapitału z Centrum transferowego na Segment detaliczny i Segment korporacyjny i inwestycyjny,
- przeniesienie wyniku na inwestycyjnym portfelu dłużnych papierów wartościowych z Segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego do Centrum transferowego i pozostałego.
Dane za 2019 rok zostały w tym zakresie doprowadzone do porównywalności.
W związku z wprowadzonymi od 1 stycznia 2020 roku zmianami zasad rachunkowości, które zostały szczegółowo opisane w rozdziale 12, dokonano analogicznych zmian w danych porównawczych za 2019 rok w zakresie:
- reklasyfikacji ujemnych kosztów z wyniku z tytułu prowizji i opłat do wyniku z tytułu z odsetek,
- reklasyfikacji marży transakcyjnej z wyniku z pozycji wymiany do wyniku z tytułu prowizji i opłat,
- reklasyfikacji wyniku z działalności ubezpieczeniowej, wyniku z tytułu leasingu operacyjnego, najmu krótkoterminowego i wyniku na świadczeniu usług zarzadzania flotą z pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych netto do wyniku z tytułu prowizji i opłat,
- włączenia wyniku z tytułu obciążeń regulacyjnych do kosztów działania.
Informacje finansowe
W poniższych tabelach przedstawione zostały dane dotyczące przychodów, kosztów, zysków/strat oraz aktywów i zobowiązań poszczególnych segmentów sprawozdawczych Grupy Kapitałowej za okresy zakończone 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku.
Rachunek zysków i strat wg segmentów | Działalność kontynuowana | |||
---|---|---|---|---|
Segment detaliczny |
Segment korporacyjny i inwestycyjny |
Centrum transferowe i pozostały |
Działalność ogółem Grupy Kapitałowej |
|
2020 | ||||
Wynik z tytułu odsetek | 7 798 | 2 041 | 507 | 10 346 |
Wynik z tytułu prowizji i opłat | 3 044 | 874 | (14) | 3 904 |
Wynik pozostały | (201) | 235 | 163 | 197 |
Przychody z tytułu dywidend | – | 15 | – | 15 |
Wynik na operacjach finansowych | (104) | (2) | 4 | (102) |
Wynik z pozycji wymiany | 11 | 109 | 62 | 182 |
Zyski lub straty z tytułu zaprzestania instrumentów finansowych | (7) | 105 | 83 | 181 |
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto | (127) | 34 | 14 | (79) |
Przychody/koszty na rzecz klientów wewnętrznych | 26 | (26) | – | – |
Wynik na działalności biznesowej | 10 641 | 3 151 | 656 | 14 448 |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe | (971) | (1 203) | – | (2 174) |
Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych | (85) | (238 | (72) | (395) |
Koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych | (6 552) | – | – | (6 552) |
Koszty działania, w tym: | (4 893) | (1 053) | (37) | (5 983) |
amortyzacja | (830) | (149) | – | (979) |
wynik z tytułu obciążeń regulacyjnych | (567) | (175) | (36) | (778) |
Podatek od niektórych instytucji finansowych | (742) | (313) | – | (1 055) |
Udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć | – | – | – | 16 |
Wynik segmentu (brutto) | (2 602) | 343 | 547 | (1 696) |
Podatek dochodowy (obciążenie podatkowe) | – | – | – | (865) |
Zysk/(strata) netto (z uwzględnieniem udziałowców niesprawujących kontroli) | (2 561) | |||
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli | – | – | – | (4) |
Zysk/(strata) netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej | (2 602) | 343 | 547 | (2 557) |
Aktywa i zobowiązania wg segmentów | Segment detaliczny |
Segment korporacyjny i inwestycyjny |
Centrum transferowe i pozostały |
Działalność ogółem Grupy Kapitałowej |
31.12.2020 | ||||
Aktywa | 180 552 | 118 624 | 74 929 | 374 113 |
Inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia | – | 291 | – | 291 |
Aktywa niealokowane | – | – | – | 2 562 |
Suma aktywów | 180 552 | 118 915 | 74 929 | 376 966 |
Zobowiązania | 245 577 | 54 982 | 35 930 | 336 489 |
Zobowiązania niealokowane | – | – | – | 565 |
Suma zobowiązań | 245 577 | 54 982 | 35 930 | 337 055 |
Rachunek zysków i strat wg segmentów | Działalność kontynuowana | |||
Segment detaliczny |
Segment korporacyjny i inwestycyjny |
Centrum transferowe i pozostały |
Działalność ogółem Grupy Kapitałowej |
|
2019 | ||||
Wynik z tytułu odsetek | 8 640 | 1 575 | 75 | 10 290 |
Wynik z tytułu prowizji i opłat | 2 986 | 766 | (21) | 3 731 |
Wynik pozostały | 170 | 255 | 97 | 522 |
Przychody z tytułu dywidend | – | 14 | – | 14 |
Wynik na operacjach finansowych | 75 | 149 | (49) | 175 |
Wynik z pozycji wymiany | 11 | 28 | 65 | 104 |
Zyski lub straty z tytułu zaprzestania instrumentów finansowych | (9) | 84 | 70 | 145 |
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto | 67 | 6 | 11 | 84 |
Przychody/koszty na rzecz klientów wewnętrznych | 26 | (26) | – | – |
Wynik na działalności biznesowej | 11 796 | 2 596 | 151 | 14 543 |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe | (851) | (297) | – | (1 148) |
Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych | (53) | (17) | (43) | (113) |
Koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych | (451) | – | – | (451) |
Koszty działania, w tym: | (5 068) | (1 033) | 80 | (6 021) |
amortyzacja | (802) | (120) | – | (922) |
wynik z tytułu obciążeń regulacyjnych | (504) | (114) | 81 | (537) |
Podatek od niektórych instytucji finansowych | (703) | (316) | (3) | (1 022) |
Udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć | – | – | – | 31 |
Wynik segmentu (brutto) | 4 670 | 933 | 185 | 5 819 |
Podatek dochodowy (obciążenie podatkowe) | – | – | – | (1 787) |
Zysk/(strata) netto (z uwzględnieniem udziałowców niesprawujących kontroli) | 4 670 | 933 | 185 | 4 032 |
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli | – | – | – | 1 |
Zysk/(strata) netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej | 4 670 | 933 | 185 | 4 031 |
Aktywa i zobowiązania wg segmentów | Segment detaliczny |
Segment korporacyjny i inwestycyjny |
Centrum transferowe i pozostały |
Działalność ogółem Grupy Kapitałowej |
31.12.2019 | ||||
Aktywa | 183 815 | 129 540 | 31 917 | 345 272 |
Inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia | – | 377 | – | 377 |
Aktywa niealokowane | – | – | – | 2 248 |
Suma aktywów | 183 815 | 129 917 | 31 917 | 347 897 |
Zobowiązania | 208 660 | 59 002 | 37 963 | 305 625 |
Zobowiązania niealokowane | – | – | – | 694 |
Suma zobowiązań | 208 660 | 59 002 | 37 963 | 306 319 |