5. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy Kapitałowej

Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy Kapitałowej i sektora bankowego oraz działania podejmowane przez Grupę Kapitałową w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa Klientom i pracownikom Grupy Kapitałowej a także ciągłości działania procesów biznesowych zostały szczegółowo opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za rok 2020.

Poniżej oraz w wybranych notach do sprawozdania finansowego Grupa Kapitałowa zaprezentowała wpływ pandemii COVID-19 na sytuację finansową Grupy Kapitałowej oraz działania podejmowane na rzecz klientów Grupy Kapitałowej.

• Wpływ na szacunki i założenia

Pandemia COVID-19 zwiększyła poziom niepewności. Konsekwencje dla gospodarki światowej oraz środki podjęte przez rządy oraz organy regulacyjne wpływają i mogą wpłynąć na wyniki finansowe i sytuację Grupy Kapitałowej, w tym m.in. na oczekiwane straty kredytowe czy rozpoznaną wartość firmy. Wszystkie negatywne skutki, które można było rozsądnie oszacować, zostały rozpoznane w roku 2020. Grupa Kapitałowa na bieżąco monitoruje rozwój wypadków i uwzględnia je w bieżącym okresie.

• Moratoria i gwarancje publiczne – modyfikacje i jakość portfela kredytowego

Grupa Kapitałowa, w celu złagodzenia skutków gospodarczych rozprzestrzeniania się COVID-19 wprowadziła szereg działań zaradczych dla klientów indywidualnych, firm, przedsiębiorstw, klientów korporacyjnych i jednostek samorządu terytorialnego mających na celu złagodzenia skutków gospodarczych rozprzestrzeniania się COVID-19:

• • moratoria kredytowe, w tym te zgodne z wytycznymi Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego;
  • udzielanie kredytów i zaliczek, objętych programami gwarancji publicznych w kontekście kryzysu związanego z COVID-19.

Szczegółowy opis moratoriów zaoferowanych Klientom Banku oraz programów gwarancji publicznych ujmuje nota w nocie „Specyficzne działania w zakresie zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej podjęte w 2020 roku” oraz „Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za rok 2020”.

Wspólnym elementem tych działań jest umożliwienie kredytobiorcom na ich wniosek zawieszenia lub przesunięcia płatności rat na okres maksymalnie do 6 miesięcy. Z uwagi na fakt, że powyższe udogodnienia miały wpływ na modyfikację przepływów kontraktowych wynikających z umów z klientami, Grupa Kapitałowa przeprowadziła ocenę poszczególnych umów pod kątem spełnienia kryteriów ilościowych oraz jakościowych, celem ustalenia czy doszło do modyfikacji istotnej (zaprzestanie ujmowania) czy modyfikacji nieistotnej. Grupa Kapitałowa przeprowadziła ocenę zgodnie z polityką opisaną w nocie „Opis ważniejszych zasad rachunkowości”, „Modyfikacje – Zmiana kontraktowych przepływów pieniężnych”. Analiza wykazała brak kryteriów do zaistnienia modyfikacji istotnej. Zmiany w przepływach kontraktowych w wyniku zaoferowanych udogodnień miały charakter modyfikacji nieistotnej, której wpływ ujęty został przez Grupę Kapitałową jako pomniejszenie przychodów odsetkowych.

Otrzymane przez Grupę Kapitałową gwarancje w ramach programów gwarancji publicznych z tytułu aneksu do umowy portfelowej linii gwarancyjnej de minimis z 22 czerwca 2018 roku (z późn. zm.) oraz umowy portfelowej linii gwarancyjnej Funduszu Gwarancji Płynnościowych z 10 kwietnia 2020 roku zawartych z Bankiem Gospodarstwa Krajowego spełniają definicją umowy gwarancji finansowych i są prezentowane w nocie „Zobowiązania warunkowe oraz pozabilansowe zobowiązania otrzymane i udzielone”.

Jakościowy i ilościowy wpływ COVID-19 na jakość portfela kredytowego w tym szacowane straty kredytowe prezentuje nota „Ryzyko kredytowe – informacje finansowe”. Wpływ COVID-19 na pogorszenie jakości portfela kredytów wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Grupa Kapitałowa w pozycji wynik na operacjach finansowych a portfela kredytów wycenianych wg zamortyzowanego kosztu i do wartości godziwej przez inne dochody całkowite w pozycji wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe.

• Wartość firmy i inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia– test na utratę wartości

Wartość firmy oraz zaangażowanie w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia Grupa Kapitałowa poddaje corocznemu testowi na utratę wartości oraz gdy istnieją przesłanki wskazujące na możliwą utratę wartości w ciągu roku.

Grupa Kapitałowa mając na względzie m.in. fakt, że pandemia COVID-19 ma negatywny wpływ na otoczenie gospodarcze przeprowadziła test na utratę wartości firmy powstałej z nabycia Nordea Bank Polska S.A oraz w związku z objęciem kontroli nad PKO Leasing Pro S.A. Wynik testu opisuje nota „Wartości niematerialne, rzeczowe aktywa trwałe oraz rzeczowe aktywa trwałe oddane w leasing operacyjny”.

Pandemia COVID-19 miała również wpływ na wyniki testu na utratę wartości akcji Banku Pocztowego (szerzej w nocie „Inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia”).

• Adekwatność kapitałowa

Wpływ COVID-19 na adekwatność kapitałową oraz działania organów nadzorczych – Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (CRR Quick Fix) opisuje nota „Adekwatność kapitałowa” oraz „Adekwatność kapitałowa oraz inne informacje podlegające ogłaszaniu Grupy Kapitałowej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej według stanu na 31 grudnia 2020roku”.