12. Zmiany zasad rachunkowości obowiązujące od 1 stycznia 2020 roku i Objaśnienie różnic między wcześniej publikowanymi sprawozdaniami a niniejszym sprawozdaniem finansowym
Roczny Online
2020
Grupa Kapitałowa, w celu lepszego odzwierciedlenia swej działalności, dokonała następujących zmian:
Grupa Kapitałowa zdecydowała się na prezentację kosztów z tytułu premii od dłużnych papierów wartościowych w pozycji „Przychody z tytułu odsetek”, linia „dłużne papiery wartościowe”. Wcześniej premia prezentowana była w pozycji „Koszty z tytułu odsetek”, linia „dłużne papiery wartościowe”.
Począwszy od sprawozdań finansowych za rok 2020 Grupa Kapitałowa prezentuje opłaty pobierane od klientów Banku rekompensujące ujemne oprocentowanie zobowiązań finansowych Banku (rachunki bieżące klientów) w przychodach odsetkowych. Dotychczas opłaty prezentowane były w przychodach prowizyjnych.
Grupa Kapitałowa podjęła decyzję o reklasyfikacji marży kursowej uwzględnionej w kursach walut oferowanych klientom Banku w ramach świadczenia usług kupna/sprzedaży walut obcych, dotychczas prezentowanej w pozycji „Wynik z pozycji wymiany”, do pozycji „Przychody z tytułu prowizji i opłat”. W ocenie Grupy Kapitałowej, marża kursowa ma charakter zbliżony do innych opłat i prowizji pobieranych przez Grupę za świadczone usługi.
Grupa Kapitałowa podjęła decyzję o reklasyfikacji różnic kursowych dotyczących kosztów i przychodów naliczonych od aktywów finansowych walutowych (np. kredyty, papiery wartościowe, pozostałe należności) i zobowiązań finansowych walutowych, z pozycji „Przychody z tytułu odsetek” do pozycji „Wynik z pozycji wymiany”. Zgodnie z dotychczasowym podejściem ww. koszty i przychody ujmowane były w wyniku finansowym w walucie kontraktu, a ich przewalutowanie na walutę bazową odbywało się w procesie zamknięć rocznych albo w momencie dopisania lub spłaty odsetek przez klienta, przy wykorzystaniu kursu średniego fixing NBP. Oznaczało to jednocześnie, że w ciągu roku obrotowego ww. koszty i przychody ujmowane były łącznie z różnicami kursowymi. Obecnie ujmowanie ww. przychodów i kosztów następuje w wyniku finansowym według kursu średniego fixing NBP z dnia ich ujęcia, co pozwoliło na ujmowanie elementu różnic kursowych z ww. poszczególnych pozycji kosztów i przychodów w wyniku z wymiany walutowej.
Linia „Rozrachunki z tytułu transakcji zrealizowanych przy użyciu kart należności z tytułu reklamacji kartowych” (pozycja „Inne aktywa”) zaliczona była dotychczas całościowo do kategorii inne aktywa finansowe. Grupa Kapitałowa w ramach tej linii wyodrębniła wartości z tytułu reklamacji kartowych, które zdaniem Grupy Kapitałowej winny być traktowane jako inne aktywa niefinansowe. Decyzja ta miała wpływ na prezentację odpisów na reklamacje kartowe które dotychczas prezentowane były w linii „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe” a w związku z decyzją Grupy Kapitałowej stanowią element „Wyniku z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych”.
Zgodnie z dotychczasową polityką rachunkowości Grupy Kapitałowej w pozostałych przychodach operacyjnych i kosztach operacyjnych prezentowane były przychody i koszty niezwiązane bezpośrednio z działalnością bankową. Grupa Kapitałowa dokonała przeglądu swojej polityki oraz praktyki rynkowej. Zdaniem Grupy Kapitałowej, co do zasady w przychodach i kosztach operacyjnych prezentowane powinny być przychody i koszty pośrednio związane z działalnością jednostki. Zarówno działalność ubezpieczeniowa jak i leasing operacyjny zaliczają się do podstawowej działalności Grupy Kapitałowej i stanowią element jej strategii.
W związku z tym Grupa Kapitałowa reklasyfikowała wynik z działalności ubezpieczeniowej dotychczas prezentowany w pozycji „Pozostałe przychody operacyjne” do pozycji „Przychody z tytułu prowizji i opłat”, linia „oferowanie produktów ubezpieczeniowych”. Wynik z działalności ubezpieczeniowej obejmuje przychody z tytułu składki, koszty działalności ubezpieczeniowej, odszkodowania wraz ze zmianą rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz wpływ udziału reasekuratora w przedmiotowych pozycjach.
Grupa reklasyfikowała również wynik z tytułu leasingu operacyjnego, najmu krótkoterminowego, wynik na świadczeniu usług zarządzania flotą, dotychczas prezentowane łącznie odpowiednio w pozycji „Pozostałe przychody operacyjne” oraz „Pozostałe koszty operacyjne” do pozycji „Przychody z tytułu prowizji i opłat”, linia „leasing operacyjny i zarządzanie flotą”. Przychody obejmują przede wszystkim opłaty za korzystanie z przedmiotów leasingu, najmu krótkoterminowego oraz wynik netto na usługach zarządzania flotą (w tym serwis, wymiana opon, zapewnienie samochodów zastępczych). Przychody z tytułu leasingu operacyjnego oraz zarządzania flotą ujęte zostały w przychodach z tytułu prowizji i opłat wraz z kosztami amortyzacji rzeczowego majątku trwałego oddanego w leasing operacyjny, dotychczas prezentowanymi w pozycji „Koszty działania”.
Grupa Kapitałowa w celu uspójnienia prezentacji kosztów działania z praktyką rynkową dokonała połączenia linii kosztów działania (administracyjnych) z wynikiem z tytułu obciążeń regulacyjnych.
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT – pozycje podlegające reklasyfikacji i zmianom | 01.01-31.12.2019 przed przekształceniem |
(1) | (2) | (3) | (4) | (5) | (6) | (7) | 01.01-31.12.2019 dane przekształcone |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Przychody z tytułu odsetek | 12 760 | (134) | 12 | – | (1) | – | – | 12 637 | |
Koszty z tytułu odsetek | (2 481) | 134 | – | – | – | – | (2 347) | ||
Wynik z tytułu odsetek | 10 279 | – | 12 | – | (1) | – | – | 10 290 | |
Przychody z tytułu prowizji i opłat | 4 130 | – | (12) | 370 | – | 326 | – | 4 814 | |
Koszty z tytułu prowizji i opłat | (1 083) | – | – | – | – | (1 083) | |||
Wynik z tytułu prowizji i opłat | 3 047 | – | (12) | 370 | – | 326 | – | 3 731 | |
Wynik z pozycji wymiany | 473 | – | (370) | 1 | – | – | 104 | ||
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe | (1 147) | – | – | – | (1) | – | – | (1 148) | |
Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych | (114) | – | – | – | 1 | – | – | (113) | |
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto | 537 | – | – | – | (453) | – | 84 | ||
Koszty działania | (5 611) | – | – | – | 127 | (537) | (6 021) | ||
Wynik z tytułu obciążeń regulacyjnych | (537) | – | – | – | – | 537 | – | ||
Zysk/(strata) netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej | 4 031 | – | – | – | – | – | – | 4 031 |
W celu wyodrębnienia rzeczowych aktywów trwałych wykorzystywanych na użytek własny od rzeczowych aktywów trwałych oddanych klientom Grupy Kapitałowej w ramach leasingu operacyjnego, Grupa Kapitałowa zdecydowała się na prezentację wyodrębnionej linii „Rzeczowe aktywa trwałe oddane w leasing operacyjny”.
Dotychczas Grupa Kapitałowa prezentowała udział reasekuratora w rezerwach techniczno – ubezpieczeniowych i należności z tytułu reasekuracji w pozycji „Inne aktywa” oraz odroczone prowizje reasekuracyjne i zobowiązania z tytułu reasekuracji w pozycji „Pozostałe zobowiązania”. Obecnie wartości te prezentowane są odpowiednio w pozycjach „Należności z tytułu działalności ubezpieczeniowej” oraz „Zobowiązania z tytułu działalności ubezpieczeniowej”, celem pełniejszego odzwierciedlenia działalności ubezpieczeniowej prowadzonej przez Grupę Kapitałową.
Grupa Kapitałowa prezentuje w wyodrębnionej linii „transakcje z przyrzeczeniem odkupu i sprzedaży”, które wcześniej prezentowane były w zależności od tego, czy transakcja dotyczyła klienta rynku międzybankowego czy też pozostałych klientów odpowiednio w pozycjach: „Należności od banków”, „Kredyty i pożyczki udzielone klientom”, „Zobowiązania wobec banków”, „Zobowiązania wobec klientów”. Na 31 grudnia 2019 roku Grupa Kapitałowa nie rozpoznała transakcji z przyrzeczeniem odkupu.
Grupa Kapitałowa podjęła decyzję o ujęciu wpływu potencjalnych zwrotów kosztów dla klientów z tytułu przewidywanej przedterminowej spłaty w przyszłości czynnych kredytów konsumenckich i hipotecznych jako pomniejszenie wartości bilansowej brutto kredytów. Podejście to jest zbliżone do podejścia zastosowanego przez Grupę Kapitałową odnośnie do ujęcia wpływu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych.
Do roku 2019 włącznie otrzymane przez Grupę Kapitałową kredyty i pożyczki prezentowane były w ramach pozycji „Zobowiązania wobec banków” i „Zobowiązania wobec klientów”. W celu ujednolicenia z prezentacją kosztów odsetek od otrzymanych kredytów i pożyczek oraz w związku z faktem, że ww. kredyty i pożyczki stanowią element działalności finansowej w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych, Grupa Kapitałowa zdecydowała o wyodrębnieniu oddzielnej pozycji w zobowiązaniach.
Grupa Kapitałowa dokonała reklasyfikacji rezerw na niewykorzystane urlopy z pozostałych zobowiązań do rezerw, ponieważ według osądu Grupy Kapitałowej rezerwy te mają podobny charakter do innych rezerw, jak i opierają się na szacunkach, analogicznie jak w przypadku pozostałych rezerw pracowniczych prezentowanych w rezerwach, tj. np.: rezerwy na emerytury i inne zobowiązania z tytułu zdefiniowanych świadczeń po okresie zatrudnienia.
Dodatkowo Grupa Kapitałowa reklasyfikowała kwotę 131 milionów PLN dotyczącą podatku z tytułu różnic kursowych na terytorium Szwecji (patrz nota „Podatek dochodowy”) rozpoznaną na 31 grudnia 2019 roku jako „Zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego”. Grupa Kapitałowa zrewidowała swój osąd i reklasyfikowała ww. kwotę do pozycji „Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”. (7)
AKTYWA – pozycje podlegające reklasyfikacji i zmianom | 31.12.2019 przed przekształceniem |
(1) | (2) | (3) | (4) | 31.12.2019 dane przekształcone |
---|---|---|---|---|---|---|
Transakcje z przyrzeczeniem sprzedaży | – | – | – | 1 081 | – | 1 081 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 231 434 | – | – | (1 081) | (147) | 230 206 |
Należności z tytułu działalności ubezpieczeniowej | – | – | 858 | – | – | 858 |
Rzeczowe aktywa trwałe oddane w leasing operacyjny | 1 300 | – | – | – | 1 300 | |
Rzeczowe aktywa trwałe | 4 442 | (1 300) | – | – | – | 3 142 |
Inne aktywa | 3 571 | – | (858) | – | – | 2 713 |
SUMA AKTYWÓW | 348 044 | – | – | – | (147) | 347 897 |
AKTYWA – pozycje podlegające reklasyfikacji i zmianom | 31.12.2018* | Wdrożenie MSSF 16 |
(1) | (2) | (3) | 01.01.2019 dane przekształcone |
---|---|---|---|---|---|---|
Transakcje z przyrzeczeniem sprzedaży | – | – | – | – | 51 | 51 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 214 912 | – | – | – | (51) | 214 861 |
Należności z tytułu działalności ubezpieczeniowej | – | – | – | 672 | – | 672 |
Rzeczowe aktywa trwałe oddane w leasing operacyjny | – | – | 554 | – | – | 554 |
Rzeczowe aktywa trwałe | 2 931 | 848 | (554) | – | 3 225 | |
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży | 15 | 1 | – | – | 16 | |
Inne aktywa | 3 454 | (4) | – | (672) | 2 778 | |
SUMA AKTYWÓW | 324 255 | 845 | – | – | – | 325 100 |
ZOBOWIĄZANIA – pozycje podlegające reklasyfikacji i zmianom | 31.12.2019 przed przekształceniem |
(2) | (4) | (5) | (6) | (7) | 31.12.2019 dane przekształcone |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zobowiązania wobec banków | 2 885 | – | – | (750) | – | – | 2 135 |
Zobowiązania wobec klientów | 258 199 | – | – | (2 029) | – | – | 256 170 |
Zobowiązania z tytułu działalności ubezpieczeniowej | 1 640 | 137 | – | – | – | – | 1 777 |
Otrzymane kredyty i pożyczki | – | – | – | 2 779 | – | – | 2 779 |
Pozostałe zobowiązania | 5 075 | (137) | (147) | – | (99) | – | 4 692 |
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego | 455 | – | – | – | – | (131) | 324 |
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego | 239 | – | – | – | – | 131 | 370 |
SUMA ZOBOWIĄZAŃ | 306 466 | – | (147) | – | – | – | 306 319 |
ZOBOWIĄZANIA – – pozycje podlegające reklasyfikacji i zmianom | 31.12.2018* | Wdrożenie MSSF 16 |
(2) | (5) | (6) | 01.01.2019 dane przekształcone |
---|---|---|---|---|---|---|
Zobowiązania wobec banków | 2 001 | – | – | (250) | – | 1 751 |
Zobowiązania wobec klientów | 242 816 | – | – | (4 093) | – | 238 723 |
Zobowiązania z tytułu działalności ubezpieczeniowej | 1 292 | – | 105 | – | – | 1 397 |
Otrzymane kredyty i pożyczki | – | – | 4 343 | – | 4 343 | |
Pozostałe zobowiązania | 3 685 | 956 | (105) | – | (100) | 4 436 |
Rezerwy | 446 | – | – | – | 100 | 546 |
SUMA ZOBOWIĄZAŃ | 285 154 | – | – | – | – | 286 110 |
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH – pozycje podlegające reklasyfikacji i zmianom | 01.01- 31.12.2019 przed przekształceniem |
(2) | (3) | (4) | (5) | 01.01-31.12.2019 dane przekształcone |
---|---|---|---|---|---|---|
Zmiana stanu: | ||||||
kredytów i pożyczek udzielonych klientom | (14 461) | – | 1 030 | 147 | – | (13 284) |
transakcji z przyrzeczeniem sprzedaży | – | – | (1 030) | – | – | (1 030) |
należności z tytułu działalności ubezpieczeniowej | – | (186) | – | – | – | (186) |
innych aktywów | (57) | 186 | – | – | – | 129 |
zobowiązań wobec banków | 220 | – | – | – | (1 137) | (917) |
zobowiązań wobec klientów | 17 425 | – | – | – | 22 | 17 447 |
zobowiązań z tytułu działalności ubezpieczeniowej | 348 | 32 | – | – | – | 380 |
otrzymanych kredytów i pożyczek | – | – | – | – | 1 115 | 1 115 |
pozostałych zobowiązań | 566 | (32) | – | (147) | – | 387 |