Sektor bankowy

Zysk netto sektora bankowego spadł o 48% r/r, a wskaźnik rentowności kapitałów własnych (ROE) obniżył się do 3,2% (2019: 6,7%). Wynik odsetkowy spadł r/r – głównie w efekcie obniżek stóp procentowych przez RPP. Wynikowi odsetkowemu nie sprzyjały także zaostrzenie polityki kredytowej w bankach oraz pogarszające się nastroje konsumentów, które powodowały osłabienie popytu na kredyt. Spadek wyniku sektora bankowego pogłębiały rezerwy związane z ryzykiem prawnym walutowych kredytów mieszkaniowych oraz rosnące koszty ryzyka. Mimo że od początku roku nie nastąpiło gwałtowne pogorszenie jakości portfela kredytowego (wzrost udziału kredytów w fazie 3 w portfelu kredytów ogółem o 0,2 p.p.), banki zwiększały poziom odpisów, uwzględniając mniej korzystne prognozy makroekonomiczne oraz mniejsze możliwości dokładnego przewidywania strat.

Na tle pogarszających się wyników sektora bankowego, pozytywnie wyróżniał się wynik prowizyjny. Wzrósł on dzięki zwiększonej transakcyjności klientów (głównie w obszarze działalności maklerskiej i transakcji wymiany walut) oraz w związku ze zmianami w taryfach opłat i prowizji (głównie w segmencie korporacyjnym). Sytuacja kapitałowa banków była dobra. Łączny współczynnik kapitałowy wyniósł 21%. Pozytywnie na adekwatność kapitałową sektora wpłynęło uchylenie obowiązku stosowania przez banki bufora ryzyka systemowego (3%). W grudniu 2020 roku jeden z banków komercyjnych został poddany procesowi przymusowej restrukturyzacji, co powinno pozytywnie wpłynąć na stabilność sektora bankowego.

Zmiana wyniku prowizyjnego oraz wyniku na pozostałej działalności biznesowej – szacunek PKO Banku Polskiego. KNF nie koryguje wstecz zmiany sposobu prezentacji wyników dokonywanych w bankach. W 2020 roku dwa banki w sektorze bankowym dokonały reklasyfikacji niektórych pozycji rachunku wyników. Dla zachowania porównywalności, dane za 2019 roku zostały skorygowane.

Na koniec 2020 roku roczne tempo wzrostu kredytów ogółem (bez zmian kursu) było ujemne, wynosiło -0,8% (wobec wzrostu o 4,8% na koniec 2019 roku). Roczne tempo wzrostu depozytów przyśpieszyło do 13,9% (2019: 8,2%), pozostając m.in. pod wpływem silnego tempa wzrostu depozytów bieżących osób prywatnych i depozytów przedsiębiorstw. Wzrostowi depozytów przedsiębiorstw sprzyjały środki z Tarcz Antykryzysowych.

Tempo wzrostu kredytów mieszkaniowych w PLN wyhamowało do 10,1% r/r (2019: 12,2%). Kredyty konsumpcyjne spadły o 2,2% r/r (wobec wzrostu o 8,2% r/r na koniec 2019 roku – bez zmian kursu). Tempo wzrostu kredytów dla przedsiębiorstw było ujemne (-6,1% r/r – bez zmian kursu wobec 2,6% r/r na koniec 2019 roku), ponieważ przedsiębiorstwa korzystały ze środków własnych i pogorszyła się koniunktura gospodarcza oraz klimat inwestycyjny w kraju.

Depozyty osób prywatnych wyhamowały do 8,1% r/r (2019: 9,3%), przy kontynuowanym wzroście depozytów bieżących (28,6% r/r wobec 15,4% r/r na koniec 2019 roku) oraz pogłębionym spadku depozytów terminowych (-28,6% r/r wobec – 0,2% r/r na koniec 2019 roku). Na koniec 2020 roku wzrosły aktywa funduszy inwestycyjnych osób fizycznych o 3,6% r/r, natomiast stan gotówki w obiegu był wyższy o 36,9% r/r (2019: 10,3%). Silny wzrost gotówki w obiegu wynikał m.in. z zachowawczej postawy społeczeństwa dotyczącej dostępu do gotówki w czasie pandemii oraz niskiego oprocentowania lokat związanego z niskim poziomem stóp procentowych (w 2020 roku stopa referencyjna została trzykrotnie obniżona do poziomu 0,1%). Wysokie tempo wzrostu utrzymywało się także w depozytach przedsiębiorstw (19,3% r/r wobec 9,7% na koniec 2019 roku). Sytuacja płynnościowa sektora bankowego pozostała bardzo dobra – relacja kredyty/depozyty zmniejszyła się do 83% na koniec 2020 roku (-11 p.p. r/r).